МАМЛАКАТИМИЗДА СУД-ҲУҚУҚ СОҲАСИДА ИСЛОХОТЛАР ИЗЧИЛ ДАВОМ ЭТМОҚДА
Маълумки, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2022 йил 28 январдаги «2022-2026 йилларга мўлжалланган Янги Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегияси тўғрисида»ги Фармони қабул қилинди.
Мазкур Фармон билан 2022-2026 йилларга мўлжалланган, еттита устувор йўналишдан иборат Янги Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегияси тасдиқланди.
Тараққиёт стратегиясининг иккинчи устувор йўналиши сифатида мамлакатимизда адолат ва қонун устуворлиги тамойилларини тараққиётнинг энг асосий ва зарур шартига айлантириш таъкидланган.
Унга кўра,
— мулкий ҳуқуқларнинг даҳлсизлигини ишончли ҳимоя қилиш ҳамда давлат органларининг мулкий муносабатларга ноқонуний аралашувини чеклаш;
— қонун устуворлиги ва конституциявий қонунийликни таъминлаш ҳамда инсон қадрини ушбу жараённинг бош мезони сифатида белгилаш;
— суд ва бошқа органлар ҳужжатларининг уз вақтида ва тўлиқ ижросини таъминлаш;
— давлат органлари ва мансабдор шахсларнинг фаолияти устидан самарали суд назоратини ўрнатиш ҳамда фуқаро ва тадбиркорлик субъектларининг одил судловга эришиш даражасини ошириш назарда тутилган.
Мазкур жараёнларда маҳкумлар ва жазони ўтаб бўлган шахсларнинг меҳнат, ижтимоий таъминот ва халқаро эътироф этилган бошқа ҳуқуқларини таъминлаш, уларнинг ижтимоий мослашуви ва жамиятга реинтеграциясига кўмаклашишнинг самарали механизмларини жорий этиш, ушбу йўналишда давлат ва жамият институтларининг биргаликдаги фаолиятини йўлга қўйиш ҳам назарда четда қолмайди.
Шунинг баробарида ювенал адлия тизимини шакллантириш ҳамда бола ҳуқуқлари қонунчилигини кодификациялаш, низоларни ҳал этишнинг муқобил усулларидан кенг фойдаланиш учун зарур ташкилий-ҳуқуқий шарт-шароитларни яратиш, ярашув институтини қўллаш доирасини янада кенгайтиришга алоҳида аҳамият қаратилади.
Суд тизимини босқичма-босқич рақамлаштириш, бюрократик ғов ва тўсиқларни бартараф этиш орқали эса фуқаролар ва тадбиркорлик субъектларининг одил судловга эришиш даражасини тубдан оширишда имкониятлар янада кенгаяди.
“Хабеас корпус” институтини янада ривожлантириш орқали тергов устидан суд назоратини кучайтиришга ҳам эришиш баробарида суд процессида томонларнинг ҳақиқий тенглик ва тортишув тамойилларини рўёбга чиқаришга ҳам эътибор қаратилади.
Тараққиёт стратегиясидаги белгиланган барча чора-тадбирлар келгусида фуқаролар ва тадбиркорлик субъектларининг ҳуқуқлари ва қонун билан қўриқланадиган манфаатлари судларда ҳимоя қилинишини кафолатлайди.
Мизроб Бахриев,
Жиззах туманлараро маъмурий судининг судьяси