Жамиятда тазйиқ ва зўравонлик билан боғлиқ ҳуқуқбузарликларга нисбатан муросасизлик муҳитини яратиш

Ўзбекистон Республикасида охирги йилларда тазйиқ ва зўравонлик билан боғлиқ ҳуқуқбузарликларга барҳам бериш бўйича салмоқли ишлар қилинмоқда.
Хусусан, бу ўринда биринчи навбатда 2019 йил 2 сентябрь куни “Хотин-қизларни тазйиқ ва зўравонликдан ҳимоя қилиш тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикасининг Қонуни қабул қилинганлиги таъкидлаб ўтишимиз жоиз.
Ушбу Қонуннинг мақсади хотин-қизларни тазйиқ ва зўравонликнинг барча шаклларидан ҳимоя қилиш соҳасидаги муносабатларни тартибга солишдан иборат бўлиб, ушбу Қонун билан қуйидаги асосий тушунчаларга таъриф берилди.
Жинсий зўравонлик – хотин-қизларга нисбатан уларнинг розилигисиз шаҳвоний хусусиятга эга ҳаракатларни содир этиш орқали жинсий дахлсизликка ва жинсий эркинликка тажовуз қиладиган зўравонлик шакли, шунингдек зўрлик ишлатиш ёки зўрлик ишлатиш билан таҳдид қилиш ёхуд аёл жинсидаги вояга етмаган шахсларга нисбатан ахлоқсиз ҳаракатлар содир этиш орқали учинчи шахс билан жинсий алоқа қилишга мажбурлаш;
жисмоний зўравонлик – хотин-қизларга нисбатан оғирлиги турли даражада бўлган тан жароҳатлари етказиш, хавф остида қолдириш, ҳаёти хавф остида қолган шахсга ёрдам кўрсатмаслик, зўравонлик хусусиятига эга бошқа ҳуқуқбузарликлар содир этиш, жисмоний таъсир ўтказиш ёки бундай таъсир ўтказишнинг ўзга чораларини қўллаш билан таҳдид қилиш орқали хотин-қизларнинг ҳаёти, соғлиғи, эркинлиги ҳамда қонун билан ҳимоя қилинадиган бошқа ҳуқуқлари ва эркинликларига тажовуз қиладиган зўравонлик шакли;
зўравонлик – хотин-қизларга нисбатан жисмоний, руҳий, жинсий ёки иқтисодий таъсир ўтказиш ёки бундай таъсир ўтказиш чораларини қўллаш билан таҳдид қилиш орқали уларнинг ҳаёти, соғлиғи, жинсий дахлсизлиги, шаъни, қадр-қиммати ва қонун билан ҳимоя қилинадиган бошқа ҳуқуқлари ҳамда эркинликларига тажовуз қиладиган ғайриҳуқуқий ҳаракат (ҳаракатсизлик);
иқтисодий зўравонлик – хотин-қизларга нисбатан турмушда, иш жойларида ва бошқа жойларда амалга оширилган зўравонлик шакли, хотин-қизларнинг нормал яшаш ва камол топиш учун озиқ-овқат, уй-жой ҳамда бошқа зарур шарт-шароитлар билан таъминланишга бўлган ҳуқуқини, мулк ҳуқуқини, таълим олиш ҳамда меҳнатга оид ҳуқуқини амалга оширишни чеклашга олиб келадиган ҳаракат (ҳаракатсизлик);
руҳий зўравонлик – хотин-қизларни ҳақоратлаш, уларга туҳмат қилиш, таҳдид қилиш, уларнинг шаънини, қадр-қимматини камситиш, шунингдек уларнинг хоҳиш-иродасини чеклашга қаратилган бошқа ҳаракатларда ифодаланадиган зўравонлик шакли, шу жумладан репродуктив соҳада назорат қилиш, тазйиқ ва зўравонликдан жабрланувчида ўз хавфсизлиги учун хавотир уйғотган, ўзини ҳимоя қила олмасликка олиб келган ёки руҳий соғлиғига зарар етказган ҳаракат (ҳаракатсизлик);
тазйиқ – содир этилганлиги учун маъмурий ёки жиноий жавобгарлик назарда тутилмаган, хотин-қизларнинг шаъни ва қадр-қимматини камситадиган ҳаракат (ҳаракатсизлик), шилқимлик, таъқиб этиш;
таъқиб этиш – жабрланувчининг хоҳиш-иродасига қарши, унинг икки ёки ундан ортиқ марта қаршилик кўрсатганлигига ёхуд огоҳлантирганлигига қарамай содир этиладиган, жабрланувчини қидиришда, у билан оғзаки, телекоммуникация тармоқлари воситасида, шу жумладан Интернет жаҳон ахборот тармоғи орқали ёки бошқа усулларни қўллаш йўли билан мулоқотга киришишда, унинг иш, ўқиш ва (ёки) яшаш жойига боришда ифодаланган ҳамда жабрланувчида ўз хавфсизлиги учун хавотирлик қўзғатадиган ҳаракатлар;
ҳимоя ордери – тазйиқ ва зўравонликдан жабрланувчига давлат ҳимоясини тақдим этувчи, хотин-қизларга тазйиқ ўтказаётган ёки уларга нисбатан зўравонлик содир этган шахсга ёхуд бир гуруҳ шахсларга нисбатан ушбу Қонунда белгиланган таъсир кўрсатиш чоралари қўлланилишига сабаб бўладиган ҳужжат.
2023 йил 11 апрель кунги “Хотин-қизлар ва болалар ҳуқуқлари, эркинликлари ҳамда қонуний манфаатларини ишончли ҳимоя қилиш тизими янада такомиллаштирилиши муносабати билан Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги ЎРҚ-829-сон Ўзбекистон Республикасининг Қонунига асосан Ўзбекистон Республикасининг Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексига 592-модда киритилиб, “Оилавий (маиший) зўравонлик” деб номланди, Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодексига 1261-модда киритилиб “Оилавий (маиший) зўравонлик” деб номланди.
Мамлакатимизда олиб борилаётган ислоҳотлар натижасида республикамизда ҳам гендер тенглиги принципига амал қилиш, шунингдек аёллар зўравонлигига қарши кураш ишлари кескин ривожланмоқда.
Айниқса, давлат органлари, ташкилот ва идораларга ҳам бу борада тегишли вазифа ва функциялар юкланмоқда.
Мисол учун, Вазирлар Маҳкамасининг 2020 йил 30 октябрдаги 678-сон қарори билан тасдиқланган “2020-2021 йилларда жамиятда ҳуқуқий маданиятни юксалтириш бўйича чора-тадбирлар дастури”нинг                                16-бандида Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ҳамда Маҳалла ва оилани қўллаб-қувватлаш вазирлиги томонидан 2021 йил август ойида жамиятда аёллар ва эркакларнинг тенг ҳуқуқлилигини таъминлаш, аёлларга нисбатан тазйиқ ва зўравонликнинг олдини олиш мақсадида “Гендер-мадад” электрон ҳуқуқий маслаҳатчи лойиҳасини (сайт, мобиль илова тарзида) ишга тушириш назарда тутилган.
Шунингдек, Вазирлар Маҳкамасининг 2020 йил 15 апрелдаги 228-сон қарори билан Маҳалла ва оилани қўллаб-қувватлаш вазирлигига гендер тенглигини таъминлаш бўйича норматив-ҳуқуқий ҳужжатларнинг ишлаб чиқилишида иштирок этиш вазифаси юкланган.
Таъкидлаш керакки, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 3 августдаги ПҚ-4796-сон қарори билан тасдиқланган “2020-2025 йилларда Ўзбекистон Республикаси статистикасини ривожлантиришнинг миллий стратегияси”да гендер статистикасини такомиллаштириш ҳам кўзда тутилган.
Бундан ташқари, Вазирлар Маҳкамасининг 2020 йил 30 мартдаги 192-сон қарорида норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар ва уларнинг лойиҳаларини гендер-ҳуқуқий экспертизадан ўтказиш тартиби тўғрисидаги қоидалар тасдиқланиб, алоҳида Низом тасдиқланган.
Юқорида келтирилган норматив-ҳуқуқий ҳужжатларнинг қабул қилинишидан мақсад, республикамизда гендер тенглигини таъминлаш ҳисобланади. 
 
Жиноят ишлари бўйича 
Дўстлик туман суди 
тергов судьяси         С.Махмудов

Жиноятчиликнинг олдини олишда хусусий ажримларнинг ўрни ва аҳамияти

Мамлакатимизда жамоат тартибини сақлаш, жиноят қонунчилигини ислоҳ қилиш, Жиноят кодексининг жамоат тартибини муҳофаза қилувчи нормаларини қўллаш амалиётини яхшилаш, жиноятчиликнинг олдини олиш, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар ва суд фаолиятини яхшилаш, адолат, инсонпарварлик тамойилларига риоя этилишини кучайтиришга алоҳида эътибор қаратилмоқда.

Маълумки, жиноят ишининг якуни бўйича ҳукм билан бирга чиқариладиган хусусий ажрим жиноятчиликнинг олдини олиш алоҳида аҳамиятга эга.

Айтиш керакки, Жиноят-процессуал кодексининг 298-моддасига асосан, ишни кўриш жараёнида жиноятнинг сабаблари ва унинг содир этилишига имкон берган шарт-шароитлар аниқлангач, суд хусусий ажрим чиқариб, унда тегишли давлат органлари, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари, жамоат бирлашмалари, жамоа ёки мансабдор шахслардан ана шу сабаб ва шарт-шароитларни бартараф этиш чораларини кўришни талаб қилади.

Шундай экан, хусусий ажрим юборилган давлат органи, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органи, жамоат бирлашмаси, жамоа ёки мансабдор шахс зарур чораларни кўриши ва кўрилган чораларнинг натижалари тўғрисида кечи билан бир ойлик муддат ичида судни хабардор қилиши шарт. Қолаверса, тегишли мансабдор шахсларнинг эътиборини суриштирув ва дастлабки тергов ўтказишда йўл қўйилган камчиликларга жалб қилиш зарур бўлганда, суд ҳукм чиқариш билан бир вақтда, хусусий ажрим ҳам чиқаради. Худди шундай хусусий ажрим апелляция, кассация ва тафтиш инстанциялари томонидан ҳам чиқарилади.

Ўзбекистон Республикаси Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексининг 181-моддаси суднинг хусусий ажрими (қарори) бўйича чоралар кўрмаслик учун маъмурий жавобгарлик белгиланган.

Мазкур қонун ҳужжатига кўра, мансабдор шахс томонидан суд чиқарган хусусий ажримни (қарорни) кўриб чиқмаслик ёхуд ажримда (қарорда) кўрсатилган қонунни бузиш ҳолларини бартараф этиш чораларини кўрмаслик, худди шунингдек хусусий ажримга (қарорга) ўз вақтида жавоб берилмаган тақдирда, айбдор раҳбарга нисбатан базавий ҳисоблаш миқдорининг уч бараваридан беш бараваригача миқдорда жарима солинишига сабаб бўлади.

Бундан ташқари, қонунда ҳуқуқни муҳофаза қилувчи идоралар томонидан фуқаро ижтимоий бурчини намунали бажарганлиги тўғрисида тақдимнома, суд эса, хусусий ажрим чиқариши ҳам белгиланган. Аниқроқ айтганда, жамиятда қонун устуворлигини таъминлаш, хусусан, жиноятни фош этишга яқиндан кўмаклашса, унинг фидойилиги албатта, инобатга олинади. Яъни зиммасидаги фуқаролик бурчини виждонан бажарган шахсни рағбатлантириш мақсадида, унинг яшаш жойи ёки ишхонасига тақдимнома юборилади. Бинобарин, Жиноят-процессуал кодексининг 300-моддасида суриштирувчи, терговчи ёки прокурор — тақдимнома, суд эса, хусусий ажрим чиқариш йўли билан тегишли корхона, муассаса ва ташкилот раҳбарини ва жамоасини жиноятнинг олдини олиш ёки уни фош этишда фуқаро юксак онглилик, жасорат кўрсатгани, ижтимоий бурчини намунали бажарганлиги тўғрисида хабардор қилиши қонунан мустаҳкамланган.

Судлар томонидан жиноятнинг сабаблари ва унинг содир этилишига имкон берган шарт-шароитлар аниқланиб, унда тегишли давлат органлари, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари, жамоат бирлашмалари, жамоа ёки мансабдор шахслардан ана шу сабаб ва шарт-шароитларни бартараф этиш чораларини кўриш бўйича доимий равишда хусусий ажримлар чиқариш йўли билан тегишли муносабат билдириб келинмоқда.  

Бироқ, айрим давлат органлари, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари, жамоат бирлашмалари, жамоа ёки мансабдор шахслар томонидан суд томонидан юборилган хусусий ажримлар етарли даражада ўрганилмасдан, жиноятнинг сабаблари ва унинг содир этилишига имкон берган шарт-шароитларни бартараф этиш юзасидан тегишли чораларни кўрмаётганлиги натижасида жиноятчиликни олдини олишда белгиланган мақсадга эришилмаяпти десак муболаға бўлмайди.

Судлар томонидан чиқарилган хусусий ажримларнинг тегишли ўзини ўзи бошқариш органлари, жамоат бирлашмалари, жамоа ёки мансабдор шахслар томонидан масъулият билан муҳокама қилиниб, тегишли чора-тадбирларни ташкил этиши жиноятчиликни олдини олишга қўйилган катта қадам ҳисобланади.   

 Жиноят ишлари бўйича Дўстлик туман суди тергов судьяси                                                      С.Махмудов

Зомин туманлараро иқтисодий суди раиси Х.Мадатов томонидан Жиззах ҳудудий электр таъминоти Зарбдор туман бўлими биносида маҳаллий аҳоли ҳамда тадбиркорлик субъектлари вакиллари иштирокида давра суҳбати ташкил этилди

Суҳбат давомида иштирокчиларга Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Судлар фаолиятига сунъий интеллект технологияларини жорий этиш орқали одил судловга эришиш даражасини ошириш ҳамда суд тизимининг моддий-техник таъминотини яхшилашга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги Фармони мазмун-моҳияти ҳақида маълумот берилди.

 

Шунингдек, йиғилишда Ўзбекистон Республикасининг 2025 йил 26 сентябрда қабул қилинган “Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги ЎРҚ–1084-сонли Қонуни мазмун-моҳияти юзасидан ҳам тушунтиришлар берилди.


Қайд этилишича, мазкур Қонун билан ёпиқ суд мажлиси муҳокамаси маълумотларини суд рухсатисиз ошкор қилган шахслар учун жиноий жавобгарлик белгиланди. Шу билан бирга, ёпиқ суд мажлисида иштирок этаётган шахслар суд муҳокамаси маълумотларини ошкор этмаслик тўғрисида тилхат билан огоҳлантирилади.


Давра суҳбати якунида иштирокчиларнинг саволларига суд раиси томонидан батафсил жавоблар берилди.

Жиззах вилоят судининг фуқаролик ишлари бўйича судлов ҳайъати ташаббуси билан Давлат кадастрлари палатаси Жиззах вилояти бошқармаси биносида хусусий ажрим муҳокамаси ўтказилди

Бу тадбир суд фаолиятида адолатни таъминлаш, иш самарадорлигини ошириш ва коррупциявий хавф-хатарларни камайтириш мақсадида ташкил қилинди. Тадбирда судлар томонидан қабул қилинган тақдимнома ва хусусий ажримларнинг таъсирчанлигини кучайтириш муҳимлиги алоҳида таъкидланди.

Эслатиб ўтиш жоизки, Муҳтарам Президентимиз раислигида жорий йилнинг 5 март куни ўтказилган Коррупцияга қарши кураш бўйича Миллий кенгашнинг ҳисобот йиғилишида ҳам судлар фаолиятида шаффофликни таъминлаш масаласи алоҳида қайд этилган, шунингдек, судлар томонидан чиқарилган тақдимнома ва хусусий ажримларнинг самарадорлиги янада оширилиши муҳимлиги айтиб ўтилган.

Тадбирда олди-сотди шартномасини ҳақиқий эмас деб топиш тўғрисидаги даъво юзасидан чиқарилган хусусий ажрим муҳокама қилинди. Судьялар ишнинг ҳуқуқий жиҳатлари ва камчиликларини атрофлича тушунтирдилар.

Иштирокчилар ўзларини қизиқтирган саволларга судьялардан батафсил жавоб олишди.

Бу каби тадбирлар суд қарорларининг самарадорлигини таъминлашда ҳамда келгусида хато ва камчиликларга йўл қўймаслигида муҳим аҳамиятга эгадир.

Зомин туманлараро иқтисодий суди раиси Х. Мадатов томонидан Зарбдор туман ҳокимлигида тадбиркорлик субъектлари иштирокида тарғибот тадбири ўтказилди

Тадбирда Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2025 йил 21 августдаги ПФ–140-сонли фармони ҳамда унда белгиланган судлар фаолиятига сунъий интеллект технологияларини жорий этиш, рақамлаштириш жараёнларини жадаллаштириш, фуқаролар ва тадбиркорлик субъектларига қулайликлар яратишга қаратилган чора-тадбирлар мазмун-моҳияти юзасидан тушунтиришлар берилди.

 

Шунингдек, маърузачи томонидан 2025 йил 26 сентябрда қабул қилинган “Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги ЎРҚ–1084-сонли Қонун мазмун-моҳияти ҳам ёритилди. Унда ёпиқ суд мажлиси муҳокамаси маълумотларини ошкор қилганлик учун жиноий жавобгарлик белгилаш тартиби назарда тутилгани таъкидлаб ўтилди.

 

Тадбир якунида иштирокчиларнинг фикр ва таклифлари тингланиб, уларни қизиқтирган саволларга атрофлича жавоблар берилди.

Фуқаролик ишлари бўйича Зарбдор туманлараро суди ташаббуси билан Зомин туман мактабгача ва мактаб таълими бўлимига қарашли мактаблар директорлари ва директор ўринбосарлари иштирокида “Коррупцияга қарши кураш, уларга имкон берувчи сабаб ва шарт шароитларни бартараф этиш” мавзусида давра суҳбати ташкил этилди

Учрашув давомида таълим тизими вакиллари мамлакатимизда коррупцияга қарши курашиш борасида амалга оширилган изчил ислоҳотларнинг натижаси, бу борадаги қонунчиликда ўзгаришлар, коррупция билан боғлиқ жиноятлар учун жазо чоралари ҳақида маълумот берилди.
Бундан ташқари учрашув иштирокчиларига меҳнат низолари ва иш ҳақи ундириш хусусида ва меҳнат низоларининг келиб чиқиш сабаблари ва шарт-шароитлари мавзусида ҳуқуқий тушунтиришлар бериб ўтилди.
Судья томонидан таълим тизими вакилларининг ҳуқуқий мавзудаги ўзларини қизиқтирган саволлари юзасидан ҳуқуқий тушунтиришлар бериб ўтилди.

Жиззах вилояти судининг фуқаролик ишлари бўйича судлов ҳайъати ташаббуси билан Жиззах вилояти Соғлиқни сақлаш бошқармаси ҳамда Жиззах Олимпия ва паралимпия спорт турларига тайёрлаш маркази мажлислар залида суд томонидан чиқарилган хусусий ажримларни муҳокама қилишга бағишланган йиғилиш ташкил этилди

Тадбирда вилоят суди судьялари, Соғлиқни сақлаш бошқармаси ҳамда Олимпия ва паралимпия маркази масъул ходимлари иштирок этишди.

Йиғилишда асосий эътибор Соғлиқни сақлаш тизимидаги оилавий поликлиникалар томонидан меҳнатга лаёқатсизлик варақаларини расмийлаштириш ва уларни юритиш жараёнида қонунбузилиш ҳолатларига йўл қўйилаётганлигига қаратилди.

Маълумки, Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирининг 2015 йил 20 мартдаги 25-сон буйруғи билан тасдиқланган “Меҳнатга лаёқатсизлик варақаларини бериш тартиби тўғрисидаги йўриқнома”га мувофиқ, меҳнатга лаёқатсизлик варақаси ёки маълумотномаси беморни шифокор шахсан кўрикдан ўтказгандан сўнг ва меҳнатга лаёқатсизлик аниқланганда берилиши лозим. Ташхис клиник маълумотлар ҳамда лаборатор ва инструментал текширувлар натижалари билан асосланиб, тиббий ҳужжатларда акс эттирилиши шарт.

Амалиётда эса айрим ҳолларда мазкур талабларга риоя этилмаслиги, меҳнат низолари юзасидан кўрилаётган ишлар жараёнида варақаларнинг нотўғри расмийлаштирилиши тарафлар томонидан ҳақли эътирозлар келтирилишига сабаб бўлаётгани қайд этилди. Шу муносабат билан йиғилишда келгусида меҳнатга лаёқатсизлик варақаларини расмийлаштириш ва уларни юритишда белгиланган йўриқнома талабларига қатъий амал қилиш зарурлиги таъкидланди.

Шунингдек, Жиззах Олимпия ва паралимпия спорт турларига тайёрлаш марказида ходимлар билан меҳнат шартномаларини тузиш ва бекор қилишда Ўзбекистон Республикаси Меҳнат кодекси талабларига тўлиқ риоя этилмаётганлиги, бу эса ходимларнинг меҳнат ҳуқуқ ва манфаатларини бузиш ҳолатларига олиб келаётгани алоҳида таъкидланди.

Йиғилиш якунида масъул ташкилотларга келгусида меҳнат муносабатларини расмийлаштиришда амалдаги қонунчилик ва меъёрий ҳужжатлар талабларига қатъий амал қилиш бўйича тегишли тавсиялар берилди.

Жиззах вилоят маъмурий суди биносида Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ҳузуридаги Х. Сулаймонова номидаги Республика суд-экспертиза маркази Жиззах вилоят бўлими экспертлари иштирокида судьялар учун амалий семинар ташкил этилди

Семинарни вилоят маъмурий суди раиси С. Раҳмонов олиб борди. У ўз сўзида суд-экспертиза жараёнида судьялар ва экспертлар ўртасидаги ҳамкорликнинг аҳамиятини алоҳида таъкидлаб, бундай амалий тадбирлар орқали назарий билимлар билан амалиётни уйғунлаштириш, судлов тизимининг самарадорлигини оширишга хизмат қилинишини қайд этди.

Амалий фаолиятда учрайдиган энг муҳим муаммолардан бири – экспертиза тайинлашда судьялар томонидан саволларнинг аниқ ва мақсадга мувофиқ шакллантирилмаслигидир. Бу ҳолатлар экспертиза хулосаларида хатоларга, суд жараёни муддатларининг узайишига ва баъзида қайта экспертиза тайинланишига сабаб бўлади. Шу сабабли, саволларни тўғри ва аниқ шаклда белгилаш муҳим аҳамият касб этади.

Семинарда экспертлар томонидан слайдлар орқали суд экспертизасининг турлари, уларнинг мазмун-моҳияти, ҳуқуқий жиҳатлари ҳамда экспертизани ўтказиш муддатлари ҳақида батафсил тушунтиришлар берилди. Судьялар ва экспертлар ўртасидаги очиқ ва самарали мулоқотда амалиётдаги тушунмовчиликлар ҳамда уларни бартараф этиш йўллари кенг муҳокама қилинди.

Таъкидлаш жоизки, бу каби амалий семинарлар нафақат судья ва экспертлар ўртасида ўзаро ҳамкорликни мустаҳкамлашга хизмат қилади, балки суд-ҳуқуқ тизимида шаффофликни таъминлаш, адолат ва холислик тамойилларини мустаҳкамлашда муҳим рўл ўйнайди.

Жиззах вилоят судининг иқтисодий ишлар бўйича судлов ҳайъати ташаббуси билан Рақобатни ривожлантириш ва истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш қўмитасининг Жиззах вилоят ҳудудий бошқармасининг мажлислар залида суд томонидан чиқарилган тақдимнома муҳокамасига бағишланган йиғилиш бўлиб ўтди

Унда судьялар, вилоят прокуратураси, солиқ, Мажбурий ижро бюроси, Давлат активларини бошқариш агентлиги ҳамда суд тугатиш бошқарувчилари иштирок этишди.

Йиғилишда асосий эътибор тўловга қобилиятсиз деб топилган қарздорларга оид ишлар ижросининг чўзилиши ва бу жараёнда юзага келаётган муаммоларга қаратилди.

Маълумки, “Тўловга қобилиятсизлик тўғрисида”ги Қонунда қарздорни банкрот деб топиш тўғрисидаги суд қарори, тугатиш жараёнини бошлаш учун асос сифатида белгиланган. Қонунга кўра, бу жараён 12 ой ичида якунланиши керак. Фақатгина айрим ҳолатларда, суд ёки ишда иштирок этувчи томонлар илтимосига биноан, бу муддат 3 ойгача узайтирилиши мумкин.

Афсуски, амалиётда ишларнинг белгиланган муддатларда якунланмаслиги ҳолатлари кузатилмоқда. Бундай кечикишлар кўпинча суд бошқарувчилари тез-тез алмашиши, тажрибанинг етарли эмаслиги ёки масъулиятсизлик оқибатида юзага келмоқда. Бу эса, ўз навбатида, иш юритиш самарадорлигига ва давлат ҳамда тадбиркорлик субъектлари манфаатларига салбий таъсир кўрсатмоқда.

Шу боис, йиғилишда муаммоларни тизимли равишда бартараф этиш, идоралар ўртасида самарали ахборот алмашинувини йўлга қўйиш ва ҳар бир ишга индивидуал ёндашувни кучайтириш зарурлиги таъкидланди.

Тадбир якунида тўловга қобилиятсизлик ишларини чуқур таҳлил қилиш, муддати ортиқча чўзилаётган тугатиш жараёнларини жадаллаштириш ҳамда ижро интизомини мустаҳкамлашга қаратилган аниқ чора-тадбирлар белгиланди.

Жиззах вилояти Ўсимликлар карантини ва ҳимояси бошқармасида коррупцияга қарши курашиш юзасидан амалий семинар ташкил этилди

Мазкур тадбирда вилоят суди, прокуратураси, адлия бошқармаси вакиллари ҳамда Ўсимликлар карантини ва ҳимояси бошқармаси ходимлари иштирок этишди.

Семинарнинг асосий мақсади – давлат органларида, жумладан, ўсимликлар карантини ва ҳимояси соҳасида шаффофликни таъминлаш, коррупциявий хавф-хатарларни бартараф этиш, ходимларнинг ҳуқуқий билими ва масъулиятини ошириш, шунингдек, коррупцияга нисбатан муросасиз муносабатни шакллантиришдан иборатдир.

Семинар давомида сўзга чиққан маърузачилар томонидан коррупция тушунчаси, жиноий ва маъмурий жавобгарлик чоралари, бундай ҳолатларнинг жамият ва давлатга етказадиган салбий оқибатлари ҳақида атрофлича маълумотлар берилди. Шунингдек, улар ходимларнинг хизмат фаолиятида юзага келиши мумкин бўлган коррупциявий ҳолатлар ва уларни аниқлаш, олдини олиш усуллари ҳақида амалий тавсиялар тақдим этдилар.

Шунингдек, тадбирда иштирокчиларга қонунчиликдаги сўнгги ўзгаришлар, манфаатлар тўқнашувини ҳал этиш тартиблари ҳақида аниқ ва тушунарли маълумотлар етказилди.

Тадбирда таъкидланганидек, коррупцияга қарши кураш – фақат бир ташкилот ёки идоранинг эмас, балки бутун жамиятнинг вазифаси саналади. Бу борадаги асосий вазифа — ҳар бир ходимда масъулият, ҳалоллик ва фидойилик туйғусини шакллантириш, жамоада соғлом муҳитни таъминлаш ва фуқаролар ишончини оширишдир.

Семинар очиқ мулоқот руҳида ўтди. Иштирокчилар ўзларини қизиқтирган саволларига жавоб олишди.

Таъкидлаш жоизки, бундай маърифий тадбирлар ходимларнинг ҳуқуқий онгини ошириш, иш фаолиятида ҳалоллик ва шаффофликни таъминлаш ҳамда жамиятда коррупцияга нисбатан муросасиз муносабатни шакллантиришда муҳим аҳамият касб этади.

Перейти к содержимому